مواظبت از نوزاد در زایشگاه و منزل
مواظبت هایی که باید در زایشگاه و منزل از نوزاد به عمل آید
۱-پیشگیری از خونریزی در دوران نوزادی
در زایشگاه به هر نوزادی که متولد می شود، نیم تا ۱ میلی گرم ویتامین K1 در خلال چند ساعت بعد از تولد در عضله نوزاد تزریق می کنند تا کمبود پروترومبین دوران نوزادی جبران گردد و از خونریزی در دوران نوزادی (خونریزی مغز و دستگاه گوارش) پیشگیری شود. گرچه ویتامین K خوراکی نیز وجود دارد، ولی به طور معمول توصیه نمی شود.
پیشنهاد فروشگاه اینترنتی سیسمونی و اسباب بازی بیبی پرو: بررسی لیست سیسمونی نوزاد
۲- تنظیم درجه حرارت بدن نوزاد
چون چربی زیر پوست نوزاد کم و سطح بدن نوزاد نسبت به وزن او سه برابر افراد بالغ است، بنابراین نسبت از دست دادن حرارت بدن در نوزادان چهار برابر افراد بالغ می باشد، به همین دلیل بلافاصله بعد از تولد درجه حرارت نوزاد به ۳۶/۵ درجه پایین می آید. سیسمونی اگر نوزاد در اتاق زایمان یا در اتاق نوزادان یا نزد مادر نگه داری شود، باید بلافاصله او را پوشاند و حرارت معمولی برای وی به وجود آورد، زیرا پایین بودن درجه حرارت بدن نوزاد سبب می شود که او نتواند از اکسیژن هوا استفاده نماید. درجه حرارت بدن نوزاد باید از راه مقعد یا زیر بغل به دفعات اندازه گیری شود. درجه حرارت طبیعی نوزاد ۳۷ تا ۳۷/۵ درجه سانتیگراد می باشد.
۳- توجه و مواظبت از پوست و بند ناف نوزاد
پوست نوزاد: برای این که پوست بدن و مخصوصا بند ناف نوزاد عفونت نکند، باید پس از زایمان تمام بدن او را با پنبه استریل و آب گرم و با محلول پاک کننده (صابون ملایم) تمیز و سپس نوزاد را با حوله نرم و استریل خشک کنید و به او لباس بپوشانید. سیسمونی روزهای بعد نیز باید کودک را هر روز به همین ترتیب چه در بیمارستان و چه در خانه حمام کنید.
بند ناف نوزاد: بند ناف از ماده ژلاتین مانند ی تشکیل شده است که رنگ آن سفید و آبی و مرطوب است. بند ناف نوزاد در روز اول و دوم تولد شروع به خشک شدن می کند و رنگ آن ابتدا زرد و سپس قهوه ای می شود و پس از خشک شدن می افتد. سیسمونی خشک شدن بند ناف معمولا ۶ تا ۸ روز طول می کشد. روی بند ناف را نباید پوشانید تا بند ناف در معرض هوا قرار گیرد و زودتر خشک شود. در چند روزی که بند ناف در معرض هوا قرار می گیرد تا خشک شود، ممکن است در محل اتصال بند ناف به بدن نوزاد و هم چنین پس از افتادن بند ناف در محل جدا شدن آن از بدن، مایع شیری رنگ و بی بو ترشح شود که اهمیتی ندارد. سیسمونی در بعضی از مواقع از محل جدا شدن بند ناف نیز ترشح خونی دفع می شود یا هنگامی که نوزاد گریه می کند یا زور می زند یکی دو قطره خون از آن خارج می شود. دفع ترشح یا یکی دو قطره خون از محل ناف اهمیت ندارد، ولی مادر باید برای جلوگیری از عفونت ناف اقدامات زیر را انجام دهد:
- قبل و پس از افتادن بند ناف، محل اتصال بند ناف به بدن را هر روز به عفونی کنید. محل ناف را می توانید ابتدا با پنبه و آب جوشیده استریل و صابون ملایم بشویید، سپس با مایع کشنده میکروب یا الکل سفید آغشته کنید، به این صورت که یک عدد گوش پاک کن را داخل مایع ضدعفونی و الکل سفید کرده، دوبار در روز به انتهای ناف نوزاد (یا پس از افتادن به داخل ناف نوزاد) دو بار در روز بمالید تا محل افتادن بند ناف التیام یابد. سیسمونی محل افتادن بند ناف معمولا پس از ۶ تا ۷ روز کامل بهبود می یابد.
- در بعضی مواقع پس از افتادن بند ناف در محل جدا شدن آن، جوانه ای به رنگ صورتی دیده می شود که از آن به طور دایم ترشح سفید رنگ دفع می شود و پیراهن کودک را کثیف می کند. سیسمونی در چنین مواردی ضد عفونی کردن جوانه باید ادامه یابد و پس از چند روز از بین رفت، نوزاد را نزد پزشک ببرید. پزشک با قلم نیترات درژان یا با کوتربرقی، جوانه را می سوزاند و پس از چند جلسه درمان، جوانه از بین می رود و ترشح می گردد.
۴- توجه و مواظبت از چشم نوزاد
داخل شدن خون و مایع در هنگام تولد در چشم نوزاد ممکن است موجب تحریک چشم گردد و بعد از دو روز چشم متورم گردد و هنگام خوابیدن نوزاد، پلک ها به هم بچسبد یا ترشحی چرکی در چشم به وجود آید (در اصطلاح عامیانه چشم قی می کند). سیسمونی در چنین حالتی مادر باید پس از شستن دست های خود، روزی ۲ الی ۳ بار پنبه تمیز و استریل را در آب جوشیده نیم گرم فرو کند و چشم های کودک را بشوید و تمیز نماید. توجه کنید که پنبه را از قسمت داخل چشم به خارج بکشید و تمیز نمایید و برای تمیز کردن در هر بار و برای هر چشم پنبه جداگانه مصرف کنید. سیسمونی اگر دو تا سه روز چشم را تمیز کردید و هنوز ترشحات چرکی زرد رنگ در آن وجود دارد یا چشم قرمز و تحریک پذیر است، باید نوزاد را نزد پزشک ببرید. پزشک قطره و پماد آنتی بیوتیک تجویز می نماید.
روش داخل کردن دارو در چشم نوزاد
نوزاد را بپیچید و به آرامی پلک چشم را باز کنید، سپس یک قطره از دارو را در گوشه چشم نوزاد بریزید. سیسمونی در مورد پماد ها، هنگامی که در شب کودک به خواب رفته است، پلک پایین چشم او را پایین بکشید و به مقدار یک گندم از پماد را داخل چشم نوزاد نمایید.
۵- احتیاج نوزاد به آب و کالری
نوزاد در خلال چند روز اول تولد، ممکن است مقداری از آب اضافی بدن خود را که در حدود ۶ تا ۱۰ درصد است از دست بدهد، بنابراین اگر در هفته اول (روزهای سوم تا پنجم)، شیر یا مایع به نوزاد داده نشود، امکان کم شدن آب بدن و حتی ابتلاء به تب وجود دارد. سیسمونی بعد از هفته اول احتیاج بدن نوزاد به شیر یا مایع در حدود ۱۲۰ تا ۱۵۰ میلی لیتر برای هر کیلوگرم وزن در ۲۴ ساعت می باشد. نصف این مقدار شیر برای تشکیل ادرار لازم است و نصف دیگر آن از راه پوست، ریه و مرحل های دیگر دفع می شود و رابطه مستقیم با سوخت و ساز بدن دارد. سیسمونی در پایان هفته اول تولد، احتیاج کالری نوزاد در حدود ۱۱۰ کالری برای هر کیلوگرم وزن در ۲۴ ساعت می باشد. ۴۰ درصد کالری مزبور برای رشد و نمو و ۵۰ درصد آن برای سوخت و ساز بدن مصرف می گردد.
۶- درجه حرارت و گرمای اتاقی که نوزاد نگه داری می شود
چون مرکز ثابت نگه داشتن درجه حرارت بدن نوزاد در چند هفته اول تولد هنوز تکامل نیافته است، بنابراین اگر درجه حرارت محیط سرد یا گرم باشد، بدن کودک را تحت تاثیر قرار می دهد. سیسمونی خواباندن کودک زیر کرسی یا قنداق کردن و پیچیدن کودک در حالی که هوای اتاق سرد است و کودک هوای سرد را استنشاق می کند، ممکن است موجب سرماخوردگی و بیماری های تنفسی او شود.
درجه حرارت اتاق نوزاد و شیرخوار باید در شبانه روز یکنواخت و کمتر از ۱۸ درجه سانتیگراد نباشد. مساعدترین و مطلوب ترین درجه حرارت برای کودک ۲۲ تا ۲۴ درجه سانتیگراد است. سیسمونی گرمای بدن کودک را می توان با گذاشتن دست روی قفسه سینه او حس کرد. گرم یا سرد بودن دست کودک نماینده گرمای بدن او نیست، ممکن است دست کودک مخصوصا بعد از خواب سرد باشد. سیسمونی بعضی از کودکان قبل از این که دست های خود را زیاد تکان دهنده، دستشان سرد خواهد بود، در چنین مواردی باید دستکش جداگانه یا لباسی که دست ها و بدن او را بپوشاند به تن کودک نمایید. سرماخوردگی کودک نتیجه سرد بودن دست او یا به دنبال عوض کردن کهنه یا قنداق نکردن او نیست. سرماخوردگی یک بیماری ویروسی است و ویروس آن در نتیجه برخورد و تماس افراد مبتلا به سرماخوردگی با نوزاد و انتقال ویروس سرماخوردگی به او ایجاد می شود.
پیشنهاد فروشگاه اینترنتی سیسمونی و اسباب بازی بیبی پرو: بررسی لیست سیسمونی نوزاد
